بررسی میزان سیلیمارین گیاه خار مریم در منطقه گرگان

خار مریم (silybum marianum (l.) gaertn) گیاهی یک یا دو ساله از خانواده کاسنی (asteraceae) است که در صنایع داروسازی اهمیت فراوان دارد. ترکیبات موثره این گیاه گروهی از فلاونولیگنان ها هستند شامل سیلیبین، ایزوسیلیبین، سیلی¬کریستین، سیلی¬دیانین و تاکسی¬فولین که مجموعاً به عنوان سیلی مارین شناخته می¬شوند. این گیاه در درمان انواع بیماری های قلبی و عروقی، دیابت، چربی خون، بیماری های کبدی (زردی، سیروز و آماس کبدی) و بیماری های کیسه صفرا و ... موثراست و حفاظت کبد را در برابر سموم بالا می برد. در این تحقیق برای اولین بار قسمت¬های مختلف گیاه خار مریم در طی ماه های مختلف در منطقه گرگان به طور جداگانه جمع آوری و میزان سیلیمارین، اجزای تشکیل دهنده سیلیمارین، فلاونوئید کل و عناصر معدنی فسفر و پتاسیم مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش¬ها در سه تکرار انجام گرفت. با توجه به نتایج بدست آمده از آنالیز hplc بالاترین مقدار سیلیمارین در بذر گیاه دیده شد و پس از بذر ساقه¬های گیاه از مقدار زیادی سیلیمارین برخوردار بودند. مقدار سیلی¬دیانین در ساقه¬های گیاه بیشتر بود در صورتیکه مقدار سایر اجزای تشکیل دهنده سیلیمارین در بذر بیشتر بود. همچنین بیشترین مقدار فلاونوئید کل در بذر و گل آذین دیده شد. بررسی مقدار فسفر و پتاسیم نشان داد که برگ های جوان ماه های فروردین و اردیبهشت حاوی بیشترین مقدار فسفر بودند و بیشترین مقدار پتاسیم در برگ های جوان ماه آذر مشاهده شد.